Startup od Kuchni

Co zrobić, gdy główny produkt się nie sprzedaje?

Co zrobić, gdy główny produkt się nie sprzedaje?

Gdy Twój flagowy produkt leży jak kamień, a wykres sprzedaży przypomina zjazd na sankach w dół, nie panikuj – to nie koniec świata, tylko początek ciekawej lekcji. Zamiast rzucać pieniędzmi w reklamy albo obwiniać zespół, weź głęboki oddech i zastosuj metodę trzech P: Przeanalizuj, Przetestuj, Pivotuj (lub Porzuć, jeśli trzeba).

1. Diagnoza: dlaczego nikt tego nie chce?

Zanim zaczniesz działać, zrozum problem. Sprzedaż to system naczyń połączonych – jeśli coś nie działa, przyczyna może być w jednym z czterech obszarów:

Co zrobić, gdy główny produkt się nie sprzedaje?

Obszar Kluczowe pytania Jak sprawdzić?
Produkt Czy rozwiązuje realny problem? Czy jest lepszy od konkurencji? Czy cena odpowiada wartości? Ankiety klientów, benchmarki, testy A/B cenowe
Rynek Czy target jest wystarczająco duży? Czy klienci rozumieją wartość? Czy timing jest odpowiedni? Analiza TAM/SAM/SOM, wywiady pogłębione, badanie trendów
Dystrybucja Czy docieramy do właściwych odbiorców? Czy ścieżka zakupu jest prosta? Czy kanały są optymalne? Analiza konwersji, mapowanie ścieżki klienta, testy kanałów
Zespół Czy mamy odpowiednie kompetencje? Czy zaangażowanie jest wystarczające? Czy procesy są efektywne? Retrospektywy, audyty kompetencji, pomiary efektywności

Historia, która nie chce się powtórzyć

Pamiętam nasz pierwszy produkt w NexTech – „inteligentny” kalendarz dla managerów. Spędziliśmy rok na rozwoju, a potem… cisza. Okazało się, że:

  • Rozwiązywał problem, który nie istniał (bo większość managerów i tak używała Excela)
  • Był za drogi jak na oferowaną wartość
  • Nasz target wcale nie spędzał nocy nad planowaniem spotkań

Morał? Testuj hipotezy wcześniej i taniej.

2. Szybkie testy, tanie błędy

Zamiast rzucać się w wielkie zmiany produktu, zastosuj podejście naukowe:

Metoda małych kroków:

  1. Zdefiniuj hipotezę (np. „Klienci nie kupują, bo nie rozumieją funkcji X”)
  2. Zaprojektuj eksperyment (np. wersja landing page z akcentem na funkcję X vs obecna)
  3. Zmierz wyniki (konwersja, czas na stronie, pytania do supportu)
  4. Wyciągnij wnioski i iteruj

W naszym przypadku testowaliśmy 7 różnych wersji komunikatu, zanim trafiliśmy w sedno. Koszt? Ułamek tego, co wydaliśmy na pierwszą wersję produktu.

3. Pivot czy persevere?

Gdy dane pokazują, że produkt nie trafia, masz trzy drogi:

  • Persevere (wytrwać) – jeśli widzisz, że problem jest w wykonaniu, nie w koncepcji
  • Pivot (zmienić kierunek) – gdy trzeba dostosować produkt do rynku
  • Pull the plug (odciąć dopływ) – gdy wszystkie dane krzyczą „to się nie uda”

Jak podjąć decyzję?

Stosuję prostą matrycę:

Kryterium Wytrwać Pivotować Porzucić
Potencjał rynkowy Wysoki Średni/niepewny Niski
Feedback klientów Pozytywny, ale z zastrzeżeniami Mieszany Negatywny/brak
Zasoby do poprawy Wystarczające Ograniczone Brak
Alternatywne możliwości Brak lepszych opcji Istnieją lepsze opcje Jasne lepsze opcje

4. Case study: Jak pivot uratował nas przed katastrofą

W 2018 roku nasz flagowy produkt – platforma do zarządzania projektami dla IT – miał marne 12% wzrostu YoY. Zamiast wpompować więcej w marketing, zrobiliśmy:

  1. Głębokie wywiady z 57 obecnymi i potencjalnymi klientami
  2. Analizę zachowań w produkcie (hotjar, mixpanel)
  3. Benchmark konkurencji pod kątem funkcji i cen

Odkrycie? Nasi klienci nie potrzebowali kolejnego narzędzia do zarządzania zadaniami – potrzebowali automatyzacji powtarzalnych procesów w IT. W ciągu 3 miesięcy:

  • Przebudowaliśmy produkt wokół automatyzacji (zachowując 70% kodu)
  • Zmieniliśmy messaging i cennik
  • Przeszkoliliśmy zespół sprzedażowy

Rezultat? 430% wzrostu ARR w następnym kwartale. I lekcja na całe życie: czasem wystarczy dostroić produkt, a nie wymyślać go od nowa.

5. Czego nie robić, gdy sprzedaż spada?

Z własnego (bolesnego) doświadczenia – oto lista błędów, które tylko pogorszą sytuację:

  • Zrzucanie winy na zespół – to demotywuje i zabija innowacyjność
  • Rzucanie się na wszystkie możliwe poprawki naraz – nie będziesz wiedział, co zadziałało
  • Ignorowanie danych na rzecz „przeczucia” – nawet Steve Jobs czasem się mylił
  • Uparcie trzymanie się pierwotnej wizji – upór to zaleta, aż do momentu, gdy staje się wadą
  • Cięcie kosztów w randomowych miejscach – to jak odcinanie hamulców w samochodzie, który i tak nie jedzie

6. Kiedy jednak odpuścić?

Nie każdy produkt zasługuje na ratunek. Czerwone flagi:

  • Klienci nie są gotowi zapłacić nawet 10% Twojej ceny docelowej
  • Koszt pozyskania klienta (CAC) jest 5x wyższy niż LTV
  • Rynek kurczy się zamiast rosnąć
  • Zespół stracił wiarę w produkt (i nie da się tego odwrócić)

Pamiętaj: porażka produktu ≠ porażka firmy. Google miał Wave, Apple – Newton, my – ten nieszczęsny kalendarz. Ważne, by wyciągnąć wnioski i iść dalej.

Podsumowanie: Algorytm działania

Dla tych, którzy wolą konkretne kroki:

  1. Zbierz dane – analityka, feedback, benchmarki
  2. Zidentyfikuj root cause – produkt, rynek, dystrybucja, zespół?
  3. Przetestuj rozwiązania – małe eksperymenty zamiast wielkich rewolucji
  4. Podejmij decyzję – wytrwać, pivotować czy porzucić?
  5. Wdrażaj i mierz – w kwartalnych, nie tygodniowych cyklach
  6. Ucz się i iteruj – każda porażka to dane do następnego sukcesu

Pamiętaj: w biznesie nie ma tragedii, są tylko nieoczekiwane wyniki eksperymentów. Ważne, by wyciągać z nich właściwe wnioski – i nie powtarzać tych samych błędów przy kolejnych produktach. A jeśli nadal nie wiesz, co robić – zacznij od rozmowy z klientami. Zawsze.